1. Amaç ve Kapsam
KIZILAY İçecek olarak itibarımız, sadece çalışanlarımızla değil, birlikte faaliyet gösterdiğimiz tedarikçilerimiz ile de şekillenmektedir. Sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek ve işimizi ulusal/uluslararası etik ve uyum standartlarında gerçekleştirmek için, bizlerle ortak değerleri paylaşan, etik ilke ve esasları benimseyen tedarikçiler ile sürdürülebilir ve kalıcı iş ilişkileri kurmak istiyoruz.
Bu kapsamda hazırladığımız “KIZILAY İçecek Tedarikçi Davranış Kuralları”, tedarikçilerimizin şirketimizle yürüttükleri ticari ilişkilerinde uymalarını istediğimiz, tartışmaya ve müzakereye açık olmayan, uluslararası arenada kabul görmüş çevresel, sosyal ve etik standartlar ile uyumlu asgari kuralları içermektedir. Söz konusu Kuralların kabulü, her KIZILAY İçecek tedarik sözleşmesinin ve siparişinin ön koşuludur.
KIZILAY İçecek Tedarikçi Davranış Kurallarımız, KIZILAY Yatırım Etik İlkeler ve Çalışma Kuralları, KIZILAY İçecek politikaları ve Kurumsal Değerlerimiz ile bütünlük içerisinde olup tüm tedarik zincirimiz boyunca uygulanmaktadır.
KIZILAY İçecek ile iş ilişkisi kuran tüm tedarikçilerimiz; şirketlerinin, çalışanlarının, tedarikçilerinin ve alt yüklenicilerinin bu kuralları anlamasından ve bu kurallara uygun hareket etmesinden sorumludurlar.
2. Tanımlar
“Birleşmiş Milletler (BM) İş Dünyası ve İnsan Hakları Rehber İlkeleri”iş dünyasında ticari faaliyetler esnasında karşılaşılan insan hakları ihlallerinin irdelenmesi, önlenmesi ve düzeltilmesine yönelik olarak, ülkelere ve şirketlere yönelik küresel bir standart sağlamaktadır.
“BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (UDHR)” insan hakları tarihinde dönüm noktası niteliğinde bir belgedir. Dünyanın tüm bölgelerinden farklı hukuki ve kültürel geçmişe sahip temsilciler tarafından hazırlanan Bildirge, 10.12.1948'de Paris'te BM Genel Kurulu tarafından tüm insanlar ve tüm uluslar için bir ortak başarı ölçütü olarak ilan edilmiş olup temel insan haklarının evrensel olarak korunmasını vurgulayan ilk belgedir.
“BM Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact)”a) insan hakları, b) çalışma standartları, c) çevre ve d) yolsuzlukla mücadele alanlarında belirlenen 10 ilkeden oluşmaktadır. Bu ilkeler, şirketlerin sürdürülebilirlik ve risk yönetimi hedeflerine ulaşmalarında yol gösterici olup, artan verimlilik, çalışan bağlılığı, marka bilinci ve yeni pazarlara erişime katkı sağlamaktadır.
Çıkar Çatışması: Çalışanların sorumlusu oldukları görevlerini tarafsız olarak gerçekleştirmelerini engelleyen ya da engellediğine yönelik algı oluşturabilecek çıkarlara sahip olunmasını ifade eden her türlü maddi ve manevi menfaattir.
“Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) Çok Uluslu Şirketler Rehberi”uluslararası pazarda rakipler arasındaki dengeyi koruyacak devlet destekli bir kurumsal sorumluluk davranışı geliştirmeyi ve böylelikle çok uluslu şirketlerin sürdürülebilir kalkınmaya katkısını artırmayı hedeflemektedir.
“İnsan Hakları” cinsiyet, ırk, renk, din, dil, yaş, milliyet, düşünce farklılığı ve malvarlığı farkı gözetmeksizin tüm insanlara özgü hakları ifade etmekte olup eşit, özgür ve onurlu bir yaşam hakkını içermektedir.
“Tedarikçiler” tedarikçiler ve onların alt tedarikçileri ile yüklenici ve onların alt yüklenicilerini kapsamaktadır.
“Kadının Güçlenmesi Prensipleri (WEPs)”işyerinde, piyasada ve toplumda, toplumsal cinsiyet eşitliğinin ve kadınların güçlendirilmesinin nasıl teşvik edileceği konusunda iş dünyasına rehberlik eden bir dizi ilkedir (Toplam 7 İlke). UN Global Compact ve UN Women tarafından oluşturulan bu prensipler, uluslararası çalışma ve insan hakları standartlarına uygun olarak işletmelerin, cinsiyet eşitliği ve kadınların güçlendirilmesinde bir payı ve sorumluluğu olduğu kabulüne dayanır.
Para Aklama: Yasal olmayan faaliyetlerden elde edilen gelirlerin yasal olarak elde edilmiş gibi mali sisteme entegre edilmesi, bir başka deyişle bu gelirlerin yasadışı faaliyetlerden elde edildiğinin gizlenmesidir.
Rüşvet: Bir kişinin görevinin ifası ile ilgili bir işi yapmak, yapmamak, yaptırmamak, hızlandırmak, yavaşlatmak gibi doğrudan veya aracılar yoluyla görevin gereklerine aykırı veya olağan iş akışının dışında, bir eylemi gerçekleştirmesini sağlamak amacıyla, karşı taraftan sözlü/yazılı anlaşma çerçevesince, kendisine ya da bunu talep eden tarafa ya da göstereceği bir başka kişiye, doğrudan veya dolaylı olarak, maddi veya manevi fayda sağlamasıdır.
“Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Çalışma Yaşamında Temel İlkeler ve Haklar Bildirgesi 1998 yılında kabul edilip 2022 yılında değiştirilmiş olup ilgili sözleşmeleri onaylamamış olsalar bile, tüm üye ülkelerin iyi niyet çerçevesinde aşağıdaki beş ilkeye saygı duymak, bunları geliştirmek ve desteklemek ile yükümlü olduklarını açıklamaktadır. Söz konusu beş ilke şunlardır:
Yolsuzluk: Sahip olunan görev ve yetkilerin yasalara uygun olarak yerine getirilmesinden uzaklaşılarak, doğrudan veya dolaylı yoldan maddi veya manevi kazanç sağlamak amacıyla kötüye kullanılmasıdır.
3. İlke ve Esaslar
Tedarikçilerimiz; kendilerinin, çalışanlarının, alt yüklenicilerinin ve tedarikçilerinin aşağıda yer alan Kurallara uygun davranacağını taahhüt etmektedirler.
3.1. Yasalara ve Politikalara Uyum
Tedarikçilerimiz, faaliyet gösterdikleri ülkelerdeki kendileri ve işleri ile ilgili yürürlükte bulunan ulusal ve uluslararası yasaları, yönetmelikleri ve diğer resmi düzenlemeleri (ticari, ihracat, ithalat düzenlemeleri vb.) bilmek, bunlara uygun hareket etmek ve kendileri ile imzalanan sözleşme gerekliliklerine tam uyum göstermekten bizzat sorumludurlar.
Yasal düzenlemelere ve bu dokümanda belirtilen Kurallara uygun şekilde faaliyet gösterilmesi için tedarikçilerimizden etkin ve işleyen yönetim sistemlerine sahip olmaları beklenmektedir.
Tedarikçilerimiz, başta Sürdürülebilirlik, Entegre Yönetim Sistemleri, İnsan Hakları, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele, Su, Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Bilgi Güvenliği Politikalarımız olmak üzere; faaliyetlerimizle ilgili tüm kurumsal politika ve prosedürlerimize uymakla yükümlüdürler.
3.2 Dürüst ve Etik İş Yapma
Çalışanlarımıza, tüm tedarikçilerimize ve faaliyet, ürün veya hizmetlerimizden etkilenen diğer topluluklara karşı evrensel insan haklarına saygılı bir anlayış benimsiyoruz. İnsan haklarını etik ilkelerimizin en önemlileri arasında görüyor ve bütün tedarikçilerimizden de bu ilkelere ve KIZILAY İçecek İnsan Hakları Politikası’na uygun hareket etmelerini istiyoruz. İnsan Haklarıyla ilgili olarak önceliklendirdiğimiz ve tedarikçilerimizden de uymalarını beklediğimiz uluslararası standartlar ve ilkeler aşağıda belirtilmiştir:
3.3.1. Çeşitlilik, Kapsayıcılık ve Fırsat Eşitliği ve Çalışma Ortamı: İş ortamında çalışanlarımız arasında veya işe alım, yerleştirme, işten ayrılma, eğitim, kariyer, terfi, atama, disiplin, ücret yönetimi ve yan hak süreçlerinde din, dil, ırk, milliyet, etnik köken, inanç, mezhep, renk, yaş, cinsel yönelim, cinsiyet, medeni durum, siyasi görüş, sendika üyeliği, dezavantajlı olma ve yasal olarak korunan her türlü karakteristik ayrımı yapmaksızın kapsayıcı, çeşitliliğe önem veren, adil, etik ve eşitlikçi bir tutum sergiliyoruz. Başarılı bir tedarik zinciri oluşturabilmek adına, tedarikçilerimizden de bu taahhüdü paylaşmalarını bekliyoruz. Tedarikçilerimiz kendi operasyonları ve değer zinciri boyunca ayrımcılığın hiçbir türüne kesinlikle müsamaha göstermemelidirler. Çalışanlarına sağlıklı, güvenli, adil, pozitif ve profesyonel bir çalışma ortamı yaratmalı, bunun devamlılığını sağlamak ve çalışanlarının tüm haklarını gözetmek temel prensipleri olmalıdır. Tüm faaliyetlerinde cinsiyet eşitliğine özen göstererek, kadın çalışanların iş hayatında desteklenmesine yönelik uygulamalar geliştirmeli ve alt tedarikçi ve yüklenicilerinin de bu uygulamaları benimsemelerini teşvik etmelidirler.
3.3.2 Çocuk İşçi ve Zorla/Zorunlu Çalıştırmanın Önlenmesi: Tedarikçilerimiz faaliyetlerinde çocukların fiziksel ve psikolojik olarak zarar görmesine neden olan ve eğitim haklarını ellerinden alan çocuk işçiliğine ve modern kölelik, borç karşılığı çalıştırma ve insan ticareti de dâhil olmak üzere her türlü zorla ve zorunlu işçi çalıştırmaya şiddetle karşı çıkmalıdırlar.
3.3.3 Çalışma Saatleri ve Ücretlendirme: Tedarikçilerimizden faaliyet gösterdikleri bölgelerde geçerli olan yasa ve yönetmeliklerle belirlenen yasal çalışma saatlerinin, çalışma koşullarının ve fazla mesai hükümlerinin uygunluğunu gözetmelerini bekliyoruz. Ücretlendirmeyi, sektörel ve yerel iş gücü piyasasına göre rekabetçi bir şekilde ve varsa toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre oluşturmaları ve yan haklar dahil olmak üzere tüm ücretleri geçerli yasa ve yönetmeliklere göre ödemeleri gerekmektedir.
3.3.4 Taciz ve Şiddete Karşı Sıfır Tolerans: Tedarikçilerimiz çalışanlarına güvenli ve her türlü istismar, suistimal, yıldırma, kötü muamele ya da fiziksel, sözlü, cinsel/psikolojik taciz, zorbalık, tehdit ve şiddetten uzak ve güvenli bir çalışma ortamı sunmalı ve bu hususlarda gereken her türlü önlemi almalı ve prosedürlerle desteklemelidirler.
3.3.5 Sendikal Örgütlenme Özgürlüğü ve Toplu Sözleşme: Tedarikçilerimiz çalışanlarının mevzuata uygun olarak örgütlenme özgürlüğü ve toplu sözleşme hakkına saygı göstermeli, bu haklarını kullanan çalışanlarını hiçbir şekilde baskı veya ayrımcılığa maruz bırakmamalıdırlar.
3.3.6 Kişisel/Mesleki Gelişim: Tedarikçilerimiz insan sermayesini değerli bir kaynak olarak görmeli, çalışanlarının kendilerini en iyi şekilde geliştirmeleri ve işlerini daha iyi yapabilmeleri için iç ve dış eğitimler yoluyla yeteneklerine, potansiyellerine ve kişisel/mesleki gelişimlerine yatırım yapmalıdırlar.
3.3.7 İş Sağlığı ve Güvenliği: İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı’na uygun olarak, tedarikçilerimiz “sıfır kaza” hedefi doğrultusunda çalışanları ve herhangi bir nedenle çalışma alanlarında bulunan kişiler için sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamalı, gereken emniyet tedbirlerini almalı ve düzenli eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerini uygulamalıdırlar.
3.3.8 Çalışma Hayatı ve Veri Gizliliği: Tedarikçilerimiz özel hayatın gizliliğine saygı göstermeli, çalışanlarının ve İş Ortakları’nın kişisel verilerinin ve ayrıca gizli bilgilerin (Ticari bilgiler, teknik veri, mali veri, üretim verileri, müşteri bilgisi, kişisel bilgiler, ürün bilgileri, ekipman ve uygulama bilgileri, teknik formül ve çizimler, sistem ve program bilgileri, satın alma bilgileri, mühendislik bilgileri, yönetmelikler, iş planları ve bunlarla kısıtlı olmamak üzere şirketin kamuya açıklamadığı tüm bilgiler) korunması için ulusal/uluslararası düzenlemelere ve dijital gizlilik, veri gizliliği ve güvenliği standartlarına uygun davranmalıdırlar.
3.3.9 Çevreye ve Topluma Saygı: Sürdürülebilir büyüme ve yeşil dönüşüm hedeflerimiz doğrultusunda, çevreye ve topluma karşı duyduğumuz sorumluluğun bilinci ile, tedarikçilerimizden iklim değişikliğinin ekonomik, çevresel ve sosyal refah üzerindeki etkilerini ve buna bağlı riskleri ve fırsatları dikkate almalarını ve düşük karbon ekonomisine geçişte küresel mücadeleye katkı sağlamalarını bekliyoruz. Ülkemizin 2053 net-sıfır emisyon hedefi, yeşil kalkınma vizyonu ve döngüsel ekonomi ilkeleri doğrultusunda tedarikçilerimiz enerji/kaynak verimliliği, yenilenebilir enerji, geri dönüşüm ve geri kazanım konularında gereken hassasiyeti göstermeli, faaliyet, ürün ve hizmetlerinden doğan atık, emisyon ve boşaltımları sürekli olarak azaltmayı/önlemeyi hedeflemeli, operasyonel faaliyetlerinden ötürü çevreye ve sağlığa zarar vermemelidirler. Kendi tedarik zincirlerini de içine alacak şekilde su stresi yüksek faaliyet ve üretim alanlarını belirlemeli, kaynak bazında su kullanım miktarını ve deşarj edilen atıksu miktarını azaltmalı ve su kullanım verimliliğini arttırmalıdırlar. Ayrıca, sürdürülebilir kalkınmayı destekleyen sosyal sorumluluk projeleri geliştirerek faaliyette bulundukları topluma katma değer sağlamayı amaç edinmelidirler.
3.4 Ticaret Kontrolleri
Tedarikçilerimiz, yaptıkları işlemlerin ihracat lisanslarının ve uygulanabilir düzenlemelerin şartlarına uygun olduğundan emin olmalıdırlar. İhracat/ithalat kontrollerine veya yaptırımlarına tabi ürünleri nakleden ve/veya kullanan tedarikçilerimiz, ilgili ticaret kanunları ve düzenlemeleri ile şirket kurallarını doğru anlamak ve uygulamakla yükümlüdürler. Tedarikçilerimiz, sık değişen yaptırımlar, ihracat kısıtlamaları, ekonomik yaptırımlar, boykot ve ambargo yasaları hakkında güncel bilgileri takip etmeli ve uymalıdırlar.
3.5 Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele
Rüşvet ve yolsuzlukla mücadele konusunu etik ilkelerimizin en önemlileri arasında görüyor, kendi operasyonlarımız ve değer zincirimiz boyunca rekabete aykırı davranışlar veya kara para aklama, rüşvet ve yolsuzluk ile ilgili herhangi bir eyleme hiçbir şekilde müsamaha göstermiyoruz. Bütün tedarikçilerimizden de KIZILAY İçecek Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası’na uygun hareket etmelerini bekliyoruz. Rüşvet ve yolsuzluk eylemlerinin gerçekleşebileceği olası risk alanlarına ilişkin başlıca ilke ve esaslarımız aşağıda detaylı olarak belirtilmiştir:
Çalışanlarımız; alınan hediyeler işletme iş yapma amacına uygun, kanun ve yönetmeliklere ters düşmeyecek nitelikte, hediyenin dış paydaşlar tarafından öğrenildiği takdirde şirket imaj ve itibarını zedelemeyecek olması koşulu ile aşağıda belirtilen ve çerçevesi çizilmiş hediyeleri alabilir ve/veya verebilirler.
3.6 Medya ve Sosyal Medya
Tedarikçilerimizin, görsel/yazılı medya kanallarında ve sosyal medyada KIZILAY İçecek ile ilgili veya KIZILAY İçecek’e atfedilebilecek olumlu veya olumsuz yorum, bilgi ve belge paylaşımında bulunmamalarını bekliyoruz. Tedarikçilerimiz KIZILAY İçecek’in ticari sırları dahil hiçbir gizli veya stratejik bilgi, belge ve görselleri sosyal medya ve ağlardaki kişisel hesaplarında paylaşmamalı, KIZILAY İçecek hizmetlerini, müşterilerini, tedarikçilerini veya rakiplerini kötüleyen söz ve tutumlardan kaçınmalı ve medyanın veya diğer kurumların KIZILAY İçecek hakkındaki sorularına cevap vermemeli ve KIZILAY İçecek adına herhangi bir yorumda bulunmamalıdır. Tedarikçilerimiz, KIZILAY İçecek ile yürüttükleri çalışmalara ilişkin herhangi bir açıklama yapmadan önce Kurumsal İletişim Departmanı’mıza danışmalı ve yazılı onay almalıdır.
4. Uygulama ve Yürürlük
Tedarikçi Davranış Kurallarımız, ………… tarihinde KIZILAY İçecek Genel Müdürü onayı ile yayımlanmıştır. Söz konusu Kurallar, yılda en az bir kez olmak üzere, güncel gereksinimler ve faaliyet koşullarımızdaki değişiklikler odağında “KIZILAY Yatırım Etik Kurulu” tarafından düzenli olarak gözden geçirilmektedir. Gerekli görülen güncellemeler/revizyonlar, “KIZILAY Yatırım Etik Kurulu” önerisiyle KIZILAY İçecek Genel Müdürü tarafından onaylanarak yürürlüğe girmektedir. KIZILAY İçecek Genel Müdürü bu dokğmanda yer alan Kurallara uyumun sağlanması ve iyileştirmeler kapsamında olası ihlal ve şüpheli durumların düzenli takibinin sağlanmasından en üst düzeyde sorumludur.
Tedarikçi Davranış Kurallar’ı ile ilgili geri bildirimlerin ve olası yasal mevzuat veya Kural ihlalleri ve uyumsuzlukların, “KIZILAY Yatırım Etik Kurulu”na elektronik posta (etikkurul@kizilay.com.tr) yolu ile bildirilmesi gerekmektedir. “KIZILAY Yatırım Etik Kurulu” sekretarya görevini KIZILAY Yatırım İnsan Kaynakları Grup Direktörlüğü yürütür. Konu bazlı olarak KIZILAY İçecek Genel Müdürü veya ilgili yöneticisi Etik Kurula davet edilebilir.
Söz konusu Tedarikçi Davranış Kurallarımızın içeriğine uygun hareket edildiğinin teyit edilmesi amacıyla KIZILAY İçecek veya KIZILAY İçecek adına hareket eden çeşitli kuruluşlar tarafından tedarikçilerimize yerinde veya uzaktan, haberli veya habersiz denetimler gerçekleştirilebilir, tedarikçilerimizden periyodik olarak bilgi/belge talep edilebilir. Tedarikçilerimiz de KIZILAY İçecek’in söz konusu bilgi/belge talep ve denetim hakkına sahip olduğunu kabul ederler. Tedarikçilerimiz kendilerinden talep edilen tüm ilgili dokümanları en geç 3 gün içerisinde KIZILAY İçecek’e sunmakla yükümlüdürler.
Tedarikçilerimize yapılacak denetimler sırasında olası bir uyumsuzluk tespit edilmesi durumunda;
KIZILAY İçecek Tedarikçi Davranış Kurallarımız, kurumsal web sitemiz aracılığıyla kamuya açık bir şekilde tüm paydaşlarımızın, ayrıca kurumsal intranet sitemiz/QDMS üzerinden tüm çalışanlarımızın erişimine sunulmaktadır.